Wat is een milieumanagementsysteem?

Een milieumanagementsysteem is, bij voorkeur, een onderdeel van uw algemene managementsysteem en richt zich specifiek op het beheersen en verbeteren van uw prestaties op milieugebied. Hierbij staan twee belangrijke uitgangspunten centraal:

• Voldoen aan wet- en regelgeving en het beheersen van milieurisico’s.
• Streven naar een permanente verbetering van de milieuprestaties van uw organisatie.

Verbetercyclus

Een milieumanagementsysteem kent een permanente verbetercyclus (plan-do-check-act). U meet uw milieuprestaties, onderneemt actie, meet de resultaten enzovoorts. Als u een CO2 inventarisatie uitvoert heeft u al een goede start voor het opzetten van een eenvoudig milieumanagementsysteem. Het is ook mogelijk om hiervoor een certificaat te behalen.

ISO 14001

Wilt u verder gaan, dan kunt u uw systeem inrichten volgens een bepaalde norm. De meeste bekende norm voor milieumanagementsystemen is ISO 14001. Dit is een internationaal geaccepteerde norm die aangeeft waaraan een goed milieumanagementsysteem zou moeten voldoen. Desgewenst kan een milieumanagementsysteem ook worden gecertificeerd volgens de ISO 14001 norm. Dat kan vooral zinvol zijn als uw markt daarom vraagt, maar het kan ook voor u zelf een bekroning zijn voor uw inspanningen op milieugebied. Voorheen werd ISO 14001 vooral toegepast bij grote bedrijven, maar door een vereenvoudigde aanpak is het tegenwoordig ook voor kleinere bedrijven goed bruikbaar. Zie bijvoorbeeld dit informatieblad van het SCCM.

Milieumanagement

Ook in het bedrijfsleven komt de omgang met het milieu, milieumanagement” steeds hoger op de agenda. Bedrijven willen vanuit hun maatschappelijke verantwoordelijkheid of vanuit marketingoverwegingen het milieu zoveel mogelijk ontzien. Toeleveranciers sluiten daarop aan met het ontwikkelen van milieuvriendelijke technieken en producten. Overheden nemen milieu-managementsystemen of elementen daarvan op in aanbestedingen. Een milieumanagementsysteem of zelfs aantoonbare verbetering van de milieuperformance wordt steeds vaker opgenomen als criterium bij de selectie van leveranciers.

Kortom: een actief milieubeleid en effectief milieumanagement worden voor een organisatie steeds belangrijker om op de middenlange termijn te overleven. Helaas is de ISO 14001 op zichzelf geen oplossing voor de uitdagingen op milieugebied die op ons af komen. Wel kan de ISO 14001 als hulpmiddel gebruikt worden om milieu binnen onze organisatie de aandacht te geven, die het zou moeten krijgen.De ISO 14001 sluit daarbij aan bij andere systemen en normen, zoals de ISO 9001 voor kwaliteitsmanagement.

Wie al een werkend kwaliteitssysteem heeft, zal zien dat de ISO 14001 niet veel additionele eisen stelt, maar wel enkele kritische elementen aangeeft. Deze kritische elementen kunnen na ontwikkeling goed in het reeds bestaande systeem worden opgenomen, zodat een geïntegreerd systeem ontstaat. Zo kunnen bestaande procedures voor documentenbeheer, registratiebeheer, interne audits, directiebeoordeling en introductie, training en opleiding van medewerkers met beperkte aanpassingen ‘ISO 14001-conform’ gemaakt worden.